اطفاء حریق بر پایه گاز

- سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پایه گاز
  • در سال های ۱۹۶۰ و ۱۹۸۰ به طور گسترده ای گاز هالون در سیستم های اطفاء حریق (اعم از سیستم دستی و یا اتوماتیک) مورد استفاده قرار می گرفت. علت اصلی این امر تاثیر بسیار خوب خاموش کننده های شیمیایی در کنترل و اطفاء حریق ها، ضریب حداقل تراکم در محیط بسیار پایین (باعث کاهش حجم گاز مورد استفاده و در نتیجه کاهش هزینه می گردد) حاشیه امنیت بالا و امکان استفاده جهت اطفاء حریق در محیط های الکتریکال در هنگام وصل بودن جریان الکتریکی (Live Electrical Equipment) بدون ایجاد اثرات مخرب بر بردها و تجهیزات الکتریکی یا هر گونه پس ماند در محیط و … بود.

  • تا این که در سال ۱۹۸۰ حفره ای در سطح لایه ازن در اتمسفر زمین کشف گردید.

  • همان طور که مستحضر هستید لایه ازن سطح زمین را از اشعه ماوراء بنفش ساطع شده از خورشید و تاثیرات مضر و مخرب آن محافظت می نماید و تخریب این لایه باعث ایجاد صدمات جبران ناپذیری خواهد شد.

  • بررسی ها نشان داد که این حفره بر اثر آزاد شدن گاز هالون و انواع گازهای گلخانه ای از جمله (Chloro Fluoro Carbon CFC) در اتمسفر زمین ایجاد شده است.

  • در سال ۱۹۸۷ کمیته ه­ای بین­ المللی تشکیل و اولین بیانیه را در ارتباط با کاهش تولید و آزاد سازی گازهای گلخانه ­ای صادر نمود. از این زمان،۱۹۸۷ به بعد شرکت های مختلف اقدام به تحقیق و پژوهش جهت تولید عاملی جایگزین با هالون نمودند که نهایتا این تلاش ها منجر به استفاده از خانواده هالو کربن ها (Halocarbons) که از آن جمله FM200 ,NOVEC1230 که دارای مشخصات مشابهی هستند و همچنین گازهای بی اثر (Inert Gases) مانند (IG55) و (IG541) گردید.

  • مهمترین مزیت سیستم اطفاء اتوماتیک با پایه گاز، عدم تاثیر گذاری منفی بر روی قطعات الکتریکی و الکترونیکی کاغذ، اسکناس و طلا و جواهرات بوده و بیشترین موارد کاربرد در اطفاء حریق محیط های محتوی وسایل و تجهیزات ارزشمند و گران بها می باشد.

  • در محیط هایی همانند اتاق های سرور (Server Room) ، اتاق های کنترل (Control Room) ، اتاق های ارتباطی (Communication Center) و مراکز داده (Data center) نیاز به یک عامل (Agent) غیر رسانای الکتریکی جهت انجام عملیات اطفاء بوده و استفاده از سایر عوامل اطفاء حریق مانند پودر ، آب و فوم غیر ممکن می باشد زیرا موجب خسارات زیاد می گردند. رسانای الکتریکی بوده و همچنین بعد از عملیات اطفاء نیاز به پاک کردن محیط می باشد.

  • همچنین در محیط هایی همانند آرشیو کتابخانه ها، موزه ها و … نیاز به عاملی پاک بدون تاثیر مخرب بر روی اموال می باشد.

  • گازها دارای ذرات به جا مانده و یا حالت روغنی نمی باشند به همین دلیل هیچگونه تاثیری بر روی تجهیزات و اموال نداشته و پس از انجام عملیات اطفاء نیاز به تمیز کردن ندارند.

  • سیستم های اطفاء اتوماتیک گاز عموما شامل یک کپسول یا بانکی از کپسول ها (Bank of Container)، محتوی حجمی مشخص از عامل اطفاء گازی متناسب با حجم محیط مورد حفاظت می باشند.

  • حجم گاز مورد نیاز جهت اطفاء حریق در یک محیط به عوامل مختلفی مانند حجم اتاق، نوع مواد و طبقه بندی حریق (Fire Classification)، حداقل غلظت گاز مورد نیاز (Minimum Design Concentration)، درجه حرارت محیط، ارتفاع از سطح دریا محیط (Height above sea Level) و … بستگی دارد.

  • سیستم های اطفاء حریق پایه گاز، بر اساس نوع گاز مورد استفاده، می توانند به یکی از دو روش غرقه سازی کلی، Total Flooding و یاروش اطفاء موضعی، Local Application، طراحی گردند.

  • این سیستم ها به طور اتوماتیک و با دریافت فرمان از سیستم اعلان حریق و یا به صورت دستی و توسط افراد حاضر در محیط فعال شده و اقدام به خاموشی نمودن حریق می نمایند.

  • فرمان ارسالی توسط سیستم اعلان حریق، شیر برقی (Solenoid Valve) را که معمولا بر روی کپسول راه انداز (Pilot cylinder) و یا کپسول اصلی (Master cylinder) نصب شده است را فعال می سازد.

  • سایر کپسول های فرعی (Slave cylinders) به شیر بادی (Pneumatic Valve) مجهز هستند.

  • فعال شدن کپسول راه انداز (Pilot cylinders) و یا کپسول اصلی (Master cylinder) فشار لازم جهت راه اندازی شیر های بادی (Pneumatic valve) سایر کپسول های فرعی (slave cylinder) را از طریق شلنگ های راه انداز مربوطه (Pilot hose) تامین می نماید.

  • خروجی تخلیه گاز هر کپسول از این بانک توسط شلنگ های تخلیه (Discharge Hose) و شیر یکطرفه (check valve) به لوله جمع کننده Manifold متصل شده اند.

  • گاز تخلیه شده از هر کپسول در Manifold به وسیله شبکه ای از لوله ها به نازل های نصب شده در محیط مورد نظر، هدایت و در محل تخلیه می گردد.

  • با توجه به نوع سیستم اطفاء گازی ، شیر فشاری (pressure switch) جهت ارسال سیگنال تاییدیه تخلیه گاز به سیستم اعلان حریق بر روی Manifold و یا در مسیر شلنگ های را ه­انداز (Pilot hose) نصب می گردد.­

  • جهت انجام کامل عملیات اطفاء حریق ، محیط باید کاملا ایزوله (Seal) بوده و توانایی نگهداشتن حجم گاز تخلیه شده در محیط را برای مدت معین داشته باشند.